Vreemde loempia

De Chinees krijgt hier een andere betekenis. Als je in Nederland zegt dat je naar ‘de Chinees’ gaat, verwacht iedereen minimaal dat je terug komt met nasi en een loempia. In Suriname ga je eigenlijk voor alles ‘even naar de Chinees’. Fietsbanden, wasmiddel, brood, kleding………Vrijwel alle winkels zijn in handen van Chinezen. Over het algemeen spreekt men geen Nederlands, maar je pakt wat je nodig hebt, rekent af en verlaat het pand met evenveel spullen als plastic tasjes.

Ik heb zo mijn favoriete Chinees. Als ik vanuit het ziekenhuis naar huis rijd, passeer ik de supermarkt met de weinig Chinese naam Chyco. Van oorsprong een goud- en zilversmid, maar nu een supermarkt. Uitbundig staat de hele familie elke dag te zwaaien als ik voorbij fiets. Aangezien de regenbuien vaak losbarsten als ik naar huis ga, schuil ik onderweg even bij ‘mijn’ Chinees. Compleet met fiets storm ik de winkel binnen en word warm onthaald. De oude man achter de kassa staat abrupt op en schuift de kassastoel in één beweging onder me door. Ik krijg een handdoek toegeworpen, mag een snoepje uit de trommel pakken en wordt uitgebreid ondervraagd over mijn werkdag.

Bij de Chinees verkopen ze alles wat in blikken, dozen of zakken is verpakt. Geen verse producten als groente en fruit. Daarvoor moet je naar een andere markt. Ik woon vlakbij zo’n markt, de Combé-markt. Het sleutelwoord om daar heelhuids met een berg boodschappen naar buiten te komen is ‘geduld’.

Het krioelt er vaak van de mensen met karren vol kip en rijst. Het is al een prestatie om de oude winkelwagens met halve wielen recht door de krappe gangen te rijden zonder mensen te verwonden of de producttorens omver te duwen.
De markt is ingedeeld in verschillende secties. Voor de meest uiteenlopende producten heb je een aparte sectie: zuivelproducten, inpakpapier, tandpasta, cosmetica, kruiden, snoep etc. Bij elke sectie moet je apart afrekenen en daar zakt de moed al in je schoenen.
Nadat je hebt aangewezen wat je precies wilt hebben, worden de producten uit de schappen gehaald en bij de kassa gelegd. Een volgend persoon noteert de producten op een bonnetje en geeft dit bonnetje aan degene die afrekent. Wisselgeld is vaak lastig. Het is me al eens gebeurd dat ze geen kleingeld hadden en ik als compensatie een hand met snoepjes kreeg. Als je eindelijk hebt betaald, wordt het hoofd van de kassa gezocht om het bonnetje te controleren. Het hoofd telt de spullen, vergelijkt dit met het bonnetje en zet er een handtekening op. Dan gaat dit ter goedkeuring naar het hoofd van het hoofd van de kassa. Deze bestudeert de handtekening, bekijkt de spullen nogmaals en zet er een handtekening bij. Dit is hét teken voor de inpakker om aan de slag te gaan. Zorgvuldig worden de spullen in zoveel mogelijk plastic zakken gepakt. Het bonnetje verplicht aan een van de tassen geniet met de meestal onvindbare nietmachine en dan mag je eindelijk de markt verlaten.

Duidelijk mag zijn dat ik vaak halverwege het proces mijn geduld al verlies en besluit toch maar weer ‘even naar de Chinees’ te rijden.